Ustanowienie służebności przesyłu

Służebność przesyłu jest ograniczonym prawem rzeczowym, to jest prawem na rzeczy cudzej, skutecznym wobec wszystkich podmiotów (właściciela nieruchomości obciążonej służebnością i osób trzecich). Służebność ta cechuje się tym, że jest ustanawiana na rzecz przedsiębiorcy przesyłowego, niezależnie od tego, czy przedsiębiorca ten jest właścicielem jakiejś nieruchomości i jakiej. Celem służebności przesyłu jest zapewnienie przedsiębiorcy przesyłowemu możliwości korzystania z nieruchomości obciążonej w zakresie umożliwiającym montaż, remont, konserwację lub demontaż urządzeń przeznaczonych do doprowadzania i odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej (urządzenia przesyłowe).

Podstawowym sposobem ustanowienia służebności przesyłu jest zawarcie umowy pomiędzy właścicielem nieruchomości i przedsiębiorcą przesyłowym. Umowa może być zawarta w dowolnej formie (w tym ustanie lub w sposób dorozumiany). Jednakże skuteczne obciążenie nieruchomości służebnością wymaga stosownego oświadczenia właściciela nieruchomości złożonego w formie aktu notarialnego.

W razie, gdyby negocjacje dotyczące zawarcia umowy zakończyły się niepowodzeniem, np. z powodu braku zgody co do wysokości wynagrodzenia należnego w zamian za ustanowienie służebności przesyłu, istnieje możliwość zwrócenia się do sądu z wnioskiem o ustanowienie takiej służebności. Orzeczenie sądu ustanawiające służebność, tak samo jak w/w akt notarialny stanowi wówczas podstawę dokonania wpisu służebności w księdze wieczystej obciążonej nią nieruchomości.

W obu wymienionych powyżej wypadkach istotne jest określenie sposobu i zakresu, w jakim przedsiębiorca przesyłowy może korzystać z danej nieruchomości, a także wysokości wynagrodzenia należnego właścicielowi nieruchomości w zamian za ustanowienie służebności (to jest ograniczenie w ten sposób jego prawa własności).

Dopuszczalne jest też nabycie służebności przesyłu w drodze zasiedzenia. Stwierdzenie zasiedzenia służebności przesyłu następuje postanowieniem sądu po przeprowadzeniu postępowania, w toku którego przedsiębiorca przesyłowy musi udowodnić korzystanie z nieruchomości we wskazanym przez siebie zakresie przez okres 20 (posiadanie w dobrej wierze) albo 30 (posiadanie w złej wierze) lat.